Ege Üniversitesi (EÜ) Tohum Teknolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (TOTEM) tohumlara hastalık testlerinin yanı sıra canlılık, patolojik, moleküler testler, saflık, GDO tanılama, dayanıklılık, güç, fiziki safiyet testleri yapılıyor. Test sonuçlarına göre hazırlanan raporlar, üreticilere yol gösteriyor.
Merkez Müdürü Prof. Dr. Mustafa Bolca, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’de kurulan ilk tohum analiz merkezi EÜ TOTEM’in, tüm tohum analizlerini yapabilme kabiliyetiyle “tek” olma niteliği taşıdığını belirtti.
Ülkelerin ihtiyaç duydukları gıdayı kendilerinin üretmesinin önemine işaret eden Bolca, ne kadar sağlıklı tohum üretilirse o kadar sağlıklı tarımsal üretim yapılacağını dile getirdi. Bolca, “Tohumun sağlıklı olması, verim ve kaliteyi etkileyen temel faktördür.” dedi.
Bolca, tohumla birçok hastalığın bulaşabildiğine dikkati çekerek, ekilecek tohumun sağlıklı olmasının tarımı doğrudan etkilediğini, tarlaya sağlıklı tohum ulaştırılmadığında rekoltenin düştüğünü, bu nedenle tohumların ekilmeden önce analiz ettirilmesinin büyük önem taşıdığını ifade etti.
“Tohumu check up’tan geçiriyoruz”
Türkiye’nin ilk tohum test ve fide merkezi olduklarını yineleyen Bolca, “Ayrıca Türkiye’de tohum ve fideyle ilgili analizlerin tümünün yapılabildiği tek merkeziz. Birçok test merkezi var ama bazısı hastalık tanılamada, bazısı genetik çeşitlilikte, fizyolojik analizlerde çalışırken, merkezimizde 17 çeşit analiz yapılıyor. Yan analizlerle bu sayı 100’e kadar çıkabiliyor. Dünyada var olan tüm analizler burada yapılabiliyor.” diye konuştu.
Merkezin hem bireylere hem de kurumlara hizmet verdiğini anlatan Bolca, şöyle devam etti:
“Merkezimizde tohum analiz isteklerinde tohumu check up’tan geçiriyoruz. Sadece hastalığına bakmıyoruz. Tohumlara hastalık testlerinin yanı sıra canlılık, patolojik, moleküler testler, saflık, GDO tanılama, dayanıklılık, güç, fiziki safiyet gibi testler yapıyoruz. Bu testlerin sonuçlarına göre rapor hazırlıyoruz. Üretici de bu sonuçlara göre hareket ediyor. Hastalıklı tohumların verimi düşük olduğu için bunu ekmekten vazgeçiyor. Merkezde tohumlarla ilgili sorunlara ilişkin projeler geliştirip çözümler üretiyoruz. Tohumculuk konusunda eğitimler veriyoruz. Tohumlarda belirlenen hastalıklara ilişkin de tedavi ve bunların giderilmesiyle ilgili önerilerde bulunuyoruz.”
“Takas şenlikleri riskli”
Prof. Dr. Bolca, son yıllarda çeşitli yerlerde tohum takas şenlikleri düzenlendiğini, katılımcıların ellerindeki tohumları takas ettiğini belirterek, “Burada, önemli riskler var. Hastalıklı tohumlar taşınmış oluyor. Takas edilecek tohumların, takas öncesi bizim gibi merkezlere getirilmesi, bunların hastalıktan ari olduğu belgelendiğinde bu işlemin yapılması daha sağlıklı olacaktır.” diye konuştu.