Rusya’dan Avrupa’ya Ukrayna üzerinden sağlanan doğalgaz akışı, beklendiği gibi yeni yıl itibarıyla sona erdi. İki ülke arasında işgalden önce, 30 Aralık 2019’da imzalanan son transit taşıma sözleşmesinin süresi bu sabah doldu. Sovyetler Birliğinin dağıldığı 1991’den beri Rusya, Ukrayna’dan geçen boru hatlarıyla Avrupa’ya doğalgaz tedarik ediyor, Kiev de taşınan miktar üzerinden geçiş ücreti alıyordu.
Ukrayna Enerji Bakanı German Galushchenko bu sabah, “Rus gazının geçişini durdurduk. Rusya pazar kaybediyor, bu onu ekonomik olarak zorlayacak” diye konuştu. Kiev yönetimi Rusya’nın, Avrupa’ya sattığı doğalgaz ile savaşı finansa ettiği gerekçesiyle sözleşmenin yenilenmesine karşı çıkıyordu.
Rus enerji devi Gazprom şirketi de “Yeni yıl sabahı saat 08.00’de Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa’ya geçişinin durduğunu” bildirdi. Sözleşmeyi uzatmayı Kiev’in reddettiği vurgulanan açıklamada şirketin, bugünden itibaren gaz akışını sürdürmek için “yasal ve teknik imkanı kalmadığı” belirtildi.
Slovakya’dan Kiev’e elektrik tehdidi
Rus gazı Avrupa Birliği’nin toplam ithalatının yüzde 10’unu oluşturuyordu. Bu oran Rusya’nın Ukrayna’yı topyekün işgali öncesinde yüzde 40 seviyesindeydi. Gelişme sonrası Brüksel’den, bir yıldan uzun süredir bugüne hazırlandıkları açıklaması geldi.
Birlik genelinde Rusya’ya olan bağımlılık azalmış olsa da bu durum özellikle kıtanın doğusundaki üyeler için geçerli değil. Slovakya’nın Rusya yanlısı Başbakanı Robert Fico, Kiev’i anlaşmayı uzatmassa karşılığında Ukrayna’ya elektrik tedariğini kesmekle tehdit etmişti. Slovakya hükümeti doğalgaz depolarının yüzde 100 dolu olduğunu, bu kışı atlatacak kaynağa sahip olduklarını bildirdi.
Birlik içinde Rusya ile yakın bağları bulunan Macaristan’ın ise, doğalgazı Karadeniz’den Türkiye’ye uzanan boru hatları aracılığıyla tedarik ettiği, bu nedenle Kiev’in adımından etkilenmeyeceği değerlendiriliyor.
