Bilim insanları, kedilerin Alzheimerlı insanlara benzer şekilde demans yaşadığını keşfetti.
Keşfin, Alzheimer tedavisine dair araştırmalarda bir atılım umudu olması bekleniyor.
Edinburgh Üniversitesi’nden uzmanlar kafa karışıklığı, uyku bozukluğu ve ses çıkarmada artış gibi demans belirtileri gösteren 25 kedinin ölümleri sonrası beyinlerini inceledi.
Araştırmada toksik bir protein olan ve Alzheimer hastalığının tanımlayıcı özellikleri arasında yer alan beta-amiloid birikimine rastladılar.
Keşif, bilim insanları tarafından tedavi için yeni yöntemler bulunmasının önünü açabilecek “mükemmel bir doğal Alzheimer modeli” olarak tasvir edildi.
İskoçya’da bulunan Edinburgh Üniversitesi Kraliyet Veterinerlik Fakültesi’nden Doktor Robert McGeachan, araştırma hakkında şunları söyledi:
“Demans ister insanları ister kedileri ya da köpekleri etkilesin yıkıcı bir hastalıktır.
“Bulgularımız, kedilerdeki demans ile insanlardaki Alzheimer hastalığı arasındaki çarpıcı benzerliklere işaret ediyor.
“Bu, Alzheimer için umut verici yeni tedavilerin yaşlanan evcil hayvanlarımıza da yardımcı olup olmayacağına dair keşiflerin kapısını aralıyor.”
Demans belirtisi gösteren yaşlı kedi beyinlerinin mikroskopik görüntüleri, beyin hücrelerinin birleşme noktaları olan sinapslarda beta-amiloid birikimi olduğunu ortaya koydu.
Sinapslar beyin hücreleri arasında mesaj akışını sağlıyor.
Bunların kaybı, Alzheimer’lı kişilerde hafıza kaybı ve düşünme yetisinin azalmasına neden oluyor.
Çalışmayı yürüten ekip, kedilerdeki keşfin Alzheimer sürecini daha net anlamalarına yardımcı olabileceğine ve bunun insanlarda demansı incelemek için değerli bir model sunabileceğine inanıyor.
Geçmişte genetiği değiştirilmiş kemirgenler üzerinde de benzer çalışmalar yürütüldü. Ancak bu türler doğal olarak demansa yakalanamıyor.
Dr. McGeachan, “Kediler bu beyin değişikliklerini doğal olarak geliştirdikleri için geleneksel laboratuvar hayvanlarından daha doğru bir hastalık modeli sunabilirler ve sonuçta hem kendilerine hem de bakıcılarına fayda sağlayabilirler” dedi.
Kedilere fayda sağlayacak mı?
Araştırmacılar, astrosit ve mikroglia adı verilen beyin destek hücrelerinin, hasarlı sinapsları kapladığına dair kanıtlar buldu.
Beyin gelişimi için önemli olan “sinaptik budama” adlı bu süreç demansa da katkıda bulunuyor.
Veterinerlik fakültesinde kedi tıbbı uzmanı olan Profesör Danielle Gunn-Moore, keşfin kedi demansının anlaşılmasına ve yönetilmesine de yardımcı olabileceğini söyledi.
Uzman, “Kedilerde demans hem kedi hem de kediyi besleyen kişi için çok üzücü bir durumdur” diye konuştu ve sözlerine şöyle devam etti:
“Bu çalışmalar sayesinde onları en iyi nasıl tedavi edebileceğimizi anlayacağız. Bu, hem kediler hem sahipleri hem de Alzheimer hastaları ve sevdikleri için harika bir gelişme olacak.”
People for the Ethical Treatment of Animals (Hayvanlara etik muamele edilmesini savunanlar) adlı hayvan hakları grubu, çalışmanın halihazırda ölmüş olan kedilerin beyni üzerinde “saygılı, invaziv olmayan bir şekilde” yürütülmüş gibi göründüğünü söyledi.
Grup, ileride canlı kediler üzerinde yapılacak deneyleri içeren her türlü araştırmaya karşı çıkacağını duyurdu.
