Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Suudi Arabistan merkezli Asharq News televizyonuna Suriye ve Ortadoğu’daki gelişmelere dair röportaj verdi. Fidan, devletlerin diğer devletlere dış müdahalesinin Suriye’de ne gibi sorunlar yarattığını ve yeni dönemde tüm aktörlerin bundan ders çıkartması gerektiğini söylerek, “Yoksa önceki döneme baktığımız zaman savaş var, bölünme var, istikrarsızlık var, yerinden edilen milyonlarca insan var. Maalesef bizim yaşadığımız coğrafyaların kaderi bu olmamalı. Müslümanların, Arapların, Türklerin, Farsların yaşadığı coğrafyanın kaderi artık değişmeli. Ben bu değişimin inşallah bütün bölgede başlamış olduğunu düşünüyorum” diye konuştu.
Fidan ayrıca ABD’nin Suriye’ye yönelik yaptırımların bir kısmını kaldırdığını ve AB’nin de ilerleyen günlerde bir kısmını kaldıracağını umduğunu kaydederek, Türkiye’nin de ulaştırma, enerji ve sağlık gibi alanlarda hemen yardımlara nasıl başlanabileceğine dair kendi içerisinde bir koordinasyon mekanizması kurduğunu anlattı.
Fidan, Suriye’deki yeni yönetimden beklentilere ilişkin de şunları söyledi:
Suriye’deki yeni yönetimin artık bölge için bir tehdit teşkil edecek yapıda olmaması, terörizme asla yer verilmemesi DEAŞ ve PKK başta olmak üzere. Ülkedeki azınlıklara iyi muamele edilmesi, kapsayıcı bir hükümet kurulması ve ülkenin toprak bütünlüğünün, siyasi egemenliğinin tam olarak sağlanması.
Bu şartlar üzerinde uluslararası toplum ve bölge ülkeleri olarak biz anlaştık ve bu taleplerimizi Suriye yönetimine ilettik. Şu anda hangimiz gidersek gidelim aynı şeyleri konuşuyoruz. Suriye’den bizim beklentimiz bu. Esas itibarıyla önceki rejimden de biz bunu bekliyorduk.”
‘ABD’nin Suriye politikası ile sorunumuz var’
ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve başlamasına ilişkin Fidan, yeni dönemde de Trump yönetimiyle en üst düzeyde yakın çalışmalara devam edeceklerini kaydederek, “Amerikan yönetimiyle uzun yıllara dayanan ilişkilerimiz var ama her konuda aynı düşünmüyoruz. Özellikle bölgesel meselelerde farklı olduğumuz konular var. Fakat yetişkin, olgun devletlerin takip etmesi gereken bir hareket tarzı var. O da sorunlu konuları parantez içine alıp iyi olan konuları devam ettirmek gerekiyor. Amerika’yla da bizim sorunlu olan konularımız var. Bunların başında Suriye’deki Amerikan politikası geliyor.” diye konuştu.
Fidan, bu Suriye politikasının eski ABD Başkanı Barack Obama döneminde başladığını hatırlatarak, şunları kaydetti:
“Amerika, Suudi Arabistan, Türkiye gibi ülkeler Suriye muhalefetine destek verirken en başından itibaren, daha sonra Amerika dedi ki ben muhalefete destek vermeyeceğim, benim işim DEAŞ’la mücadele etmek olacak dedi ve kavramı değiştirdi. O zaman tabii bir ton jeopolitik krizi de beraberinde tetiklemiş oldu bilmeden.
Bunu yaparken de öyle bir şekilde yaptı ki başka bir terörist örgütü aldı. PKK/PYD’yi DEAŞ’la savaşmak ve DEAŞ’lı mahkumları hapiste tutmak üzere kullandı. Biz dedik ki Amerika’ya bu yanlış, bunu başka türlü de yaparız. Özellikle Türkiye’nin milli güvenliğine muazzam bir tehdit oluşturuyor bu ve siz bunu biliyorsunuz.”
Terör örgütü PKK’nın ABD tarafından da terör örgütü olarak tanındığını ve uzun yıllardır PKK liderlerinin başına 5’er milyon dolar para ödülü konulduğunu aktaran Fidan, “Böyle bir gerçeklik varken, sizin PKK’nın uzantısıyla Suriye’de böyle bir iş yapıyor olmanız çok hayra alamet değil. Obama bunun geçici olduğunu söylemişti. Sonra Trump geldi. Trump bunu kaldırmak istedi çok samimi bir şekilde birkaç defa ama Amerika’nın o dönemki yönetimindeki bazı unsurlar buna direndiler.” ifadelerini kullandı.
‘Rusya, Suriye’deki yeni yönetimle eşitlikçi ve saygın bir ilişki başlatmak istiyor’
Fidan, birkaç gün önce Suriye konusunda Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefonda görüştüklerini anımsatarak, Lavrov’un yeni dönemde Suriye’yle eşitlikçi ve saygın bir ilişki başlatmak istediğini söylediğini aktardı.
Bu noktada Rusya’nın Türkiye’nin olumlu katkısını da beklediğini kaydeden Fidan, Rusya’nın yeni dönemde Suriye’yle yeni bir ilişki başlatmak istediğini ve bunun Rusya’nın belli dış politika tercihlerindeki esnekliği ve stratejik hamle kabiliyetini de gösteren bir husus olduğunu dile getirdi.
Fidan, Rusya’nın önceki durumun açmazlığını görüp, ondan bir an önce çıkıp yeni döneme ilişkin bir adaptasyon sürecine girdiğine ve yeni yönetimle hemen ilişkilerini geliştirmeye çalıştığına işaret ederek, “Tabii bu onların talebi olur, yeni yönetim de bu talebi değerlendirir, yani gerçekten iki yetişkin devletin yapması gereken şekilde ilişkilerini sürdürürler. Her iki devletin egemenliğine, çıkarlarına uygun olduğu sürece bu türden ilişkiler yapıcı olarak görülebilir.” dedi.
