Bilim insanları, farelerin yüz ifadelerini analiz ederek zihinsel süreçlerini tahmin edebildiklerini ortaya koydu. Bu çarpıcı bulgu, Portekiz’deki Champalimaud Vakfı’ndan araştırmacıların yürüttüğü bir çalışmayla bilim dünyasına sunuldu.
Çalışma, Nature Neuroscience dergisinde yayımlanan “Facial Expressions in Mice Reveal Latent Cognitive Variables and Their Neural Correlates” başlıklı makalede detaylandırıldı. Bulgulara göre, farelerin sadece yüz videolarına bakarak zihinlerinden geçenleri anlamak, karmaşık beyin kayıtları kadar etkili olabilir.
Beyin Okumada Yeni Dönem
Baş araştırmacı Zachary Mainen, bu konuda şu ifadeleri kullandı:
“Şaşırtıcı bir şekilde, farelerin ‘ne düşündüğü’ hakkında, düzinelerce nöronun aktivitesini kaydederek elde edebileceğimiz kadar bilgiyi yüz ifadelerinden elde edebiliyoruz.”
Araştırmada, fareler bir bulmacayı çözerken hem yüz ifadeleri hem de beyin aktiviteleri kaydedildi. Makine öğrenimi algoritmaları kullanılarak yapılan analizler sonucunda, yüz ifadelerinin, beyin aktiviteleri kadar bilgi verdiği gözlemlendi.
Bu bulgular, invaziv olmayan yöntemlerle beyin faaliyetlerini anlama potansiyelini gözler önüne seriyor.
Zihinsel Mahremiyet Tartışmaları Başladı
Çalışmanın yazarı Alfonso Renart, bu teknolojik ilerlemenin etik sonuçlarına dikkat çekerek şu uyarıda bulundu:
“Videolar yalnızca davranış kayıtları değil; aynı zamanda beynin iç işleyişine dair ayrıntılı bir pencere sunuyor. Bu durum, zihinsel mahremiyetimizi nasıl koruyacağımız konusunda ciddi sorular doğuruyor.”
Bilim dünyası, bu gelişmenin hem nörobilimsel teşhis araçlarında devrim yaratabileceğini hem de düşünce gizliliği gibi konuları tartışmaya açabileceğini belirtiyor.