İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki operasyonlarında artan sivil kayıplar ve insanî yardımlara yönelik kısıtlamalara uluslararası tepkiler büyüyor. Son olarak, aralarında İngiltere, Japonya, İspanya, Avustralya gibi ülkelerin bulunduğu 25 devlet, yayınlanan ortak bir bildiri ile İsrail’in tavrını sert bir dille eleştirerek savaşın derhal sona erdirilmesini istedi. Bildiride AB Komisyonu’nun Eşitlik, Hazırlık ve Kriz Yönetiminden Sorumlu Üyesi Hadja Lahbib’in de imzası yer aldı.
Son haftalarda insani yardım kuyruklarında beklerken üzerlerine açılan ateş sonucu ölen Filistinli sivillerin sayısının hızla artması, İsrail’in yardım dağıtımındaki kontrolünün sorgulanmasına yol açmıştı.
“Gazze’de sivillerin yaşadığı acılar eşi benzeri görülmemiş boyutlara ulaşmıştır. İsrail hükümetinin insani yardım dağıtım modeli tehlikelidir. İstikrarsızlığı körüklemekte ve Gazzelileri insan onurundan mahrum bırakmaktadır” denilen ortak açıklamada, “Yardımların damla damla verilmesini ve temel ihtiyaçları olan su ve yiyeceğe ulaşmaya çalışan, aralarında çocukların da bulunduğu sivillerin insanlık dışı bir şekilde öldürülmesini kınıyoruz. Yardım ararken 800’den fazla Filistinlinin öldürülmesi dehşet vericidir. İsrail hükümetinin sivillere yönelik temel insani yardımı engellemesi kabul edilemez. İsrail, uluslararası insani hukuk kapsamındaki yükümlülüklerine uymalıdır” ifadeleri yer aldı.
Bildiride İsrail hükümetine, Gazze’deki mağdurlara yapılacak uluslararası insani yardımların akışına derhal izin verme çağrısında da bulunulurken insani yardım kuruluşlarının hayati öneme sahip faaliyetlerine derhal olanak sağlanması talep edildi.
“İnsani Kent” projesine hayır
İsrail’in, Gazze Şeridi’nin güneyinde kurmayı ve 600 binden fazla Gazzeliyi bir daha buradan çıkmamak üzere yerleştirmek istediği “insani kent” isimli projeye de karşı çıkan 25 ülke, bu önerinin “kesinlikle kabul edilmeyeceğini” ve insanları yer değiştirmeye zorlayan söz konusu projenin uluslararası hukuka aykırı olduğunu vurguladı.
Bildiride, Filistin devletini ikiye bölecek tüm planlara da karşı çıkılarak başta Doğu Kudüs olmak üzere, Batı Şeria genelinde hızlanan yasa dışı Yahudi yerleşim birimlerinin inşasının ve buralarda yaşayan Filistinlilere yönelik şiddetin “derhal sona ermesi” gerektiği dile getirildi.
ABD, Katar ve Mısır’ın ateşkes için gösterdiği çabayı destekleyen 25 ülke, “İsrailliler, Filistinliler ve tüm bölge için güvenlik ve barışa yönelik siyasi bir yol haritası ve acil bir ateşkesin sağlanması adına daha fazla adım atmaya hazır olduklarını” da dünya kamuoyuna duyurdu.
Hamas’a rehineleri serbest bırakma çağrısı
Ortak metne imza atan ülkeler diğer yandan 7 Ekim 2023’te Hamas ve diğer aşırıcı örgütler tarafından kaçırılan ve bugüne dek rehin tutulan kişilerin “büyük acılar” çekmeye devam ettiğini ve bu insanların da derhal serbest bırakılması gerektiğini belirtti. Bu bağlamda müzakere yoluyla varılacak bir ateşkes anlaşmasının, hem bu kişilerin evlerine dönebilmesi hem de ailelerinin daha fazla acı çekmemesi için büyük bir umut olacağı vurgulandı.
Söz konusu bildiriye şu ülkelerin dışişleri bakanları imza attı:
Avustralya, Avusturya, Belçika, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, İngiltere, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Japonya, Kanada, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Slovenya ve Yeni Zelanda.
Papa XIV. Leo’dan İsrail’e kınama
İsrail’e karşı artan uluslararası tepkilere, Katolik Kilisesi’nin ruhani lideri Papa XIV. Leo da katıldı. Filistin lideri Mahmud Abbas ile bir telefon görüşmesi gerçekleştiren Papa, Filistinlilerin zorla yerlerinden edilmesine karşı çıkarak “ayrım gözetilmeden güç kullanımını” ve “zorla kitlesel sürgünleri” kınadı.
İsrail’in geçen hafta Gazze Şeridi’ndeki bir Katolik kilisesine saldırı düzenlemesinin ardından Vatikan’dan İsrail’e sert tepkiler gelmişti.
Bu arada Belçika Kralı Philippe de, hanedan mensupları için alışılmadık sertlikte bir açıklama ile Gazze Şeridi’ndeki durumu “insanlık adına utanç” olarak nitelendirdi.
