Dünya Sağlık Örgütü’nün (DSÖ) yayımladığı yeni araştırma, antibiyotik direncinin küresel ölçekte alarm verdiğini ortaya koydu. Rapora göre, Güneydoğu Asya ve Doğu Akdeniz bölgelerinde bildirilen her üç enfeksiyondan biri antibiyotik tedavisine dirençli çıktı.
Antibiyotikler, bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde hayati öneme sahip olsa da, dünya genelinde etkilerini giderek kaybediyor. Cerrahi operasyonlar, kemoterapi ve birçok tıbbi tedavide temel rol oynayan antibiyotikler, kontrolsüz kullanım nedeniyle ‘etkisiz’ hale gelme riskiyle karşı karşıya.
DSÖ’nün 2025 Küresel Antibiyotik Direnci Gözetim Raporu verilerine göre, 2023 yılında laboratuvar tarafından doğrulanan bakteriyel enfeksiyonların altıda biri antibiyotik tedavisine yanıt vermedi. Ayrıca 2018-2023 yılları arasında izlenen patojen-antibiyotik kombinasyonlarının yüzde 40’ından fazlasında direnç artışı saptandı. Bu da yılda ortalama yüzde 5 ila 15 arasında bir artış anlamına geliyor.
Raporda, idrar yolu, sindirim sistemi, kan dolaşımı enfeksiyonları ve bel soğukluğu tedavisinde kullanılan 22 farklı antibiyotiğe ilişkin küresel direnç oranları da ilk kez açıklandı.
Araştırmaya göre, antibiyotik direnci en yüksek düzeyde Güneydoğu Asya ve Doğu Akdeniz bölgelerinde görülürken, Afrika bölgesinde ise her beş enfeksiyondan biri dirençli çıktı. Özellikle tanı ve tedavi kapasitesi zayıf olan ülkelerde direnç oranlarının daha da yükseldiği belirtildi.
Çalışma, sekiz yaygın bakteriyel patojeni kapsıyor: Acinetobacter spp., Escherichia coli, Klebsiella pneumoniae, Neisseria gonorrhoeae, Salmonella spp., Shigella spp., Staphylococcus aureus ve Streptococcus pneumoniae.
En büyük tehdidin ise E. coli ve Klebsiella pneumoniae gibi gram-negatif bakterilerden geldiği, bu patojenlerin kan dolaşımı enfeksiyonlarında en sık görülen ilaca dirençli türler olduğu vurgulandı.
