Almanya’nın önemli yönetmenlerinden Matthias Heeder, yapımcılar Jörg Bundschuh ve Moritz Bundschuh, Türkiye başta olmak üzere Avrupa’da hızla artan enflasyonu ‘belgesel’ haline getirdi. Enflasyonun Dönüşü başlıklı 90 dakikalık belgeselin ARTE TV’de saat 21.40’ta ve ardından 13 Ekim’de sabah 9’da tekrar gösterileceğini söyleyen Heeder, “Her şey daha da pahalılaşıyor. Zengin ülkelerde bile maliyetlerin sürekli artması nedeniyle insanlar geçimlerini finanse etmekte giderek daha fazla zorluk çekiyor. Türkiye de bu durum ise çok daha yıkıcı şekilde hissediliyor. Türkiye’nin Avrupa’ya en yakın noktası İzmir’de farklı kesimlerle bu konuyu ele aldık. Özellikle Türk toplumunun, kayıt dışı sokak ekonomisiyle yakından bağlantılı olan enflasyona karşı yüksek dayanıklılığı ilgimizi çekti” dedi.
ATIK TOPLAYICILAR DA VAR
Belgeselin odağında insanların yer aldığını kaydeden Heeder, “Enflasyon onları nasıl etkiliyor ve bununla nasıl başa çıkıyorlar? İzmir’de gelirleriyle yiyecek bile alamayacak duruma gelen atık toplayıcılarını İzmir sokaklarında çektik. Artan fiyatların sosyal açıdan dezavantajlı kesimler üzerindeki etkisini yine İzmir’de Ekonomist Dr. Osman Sirkeci ile konuştuk. Enflasyon göz önüne alındığında önümüzdeki süreçte aç insanların daha da artması bekliyor. Ancak birçok kaybedenin yanı sıra enflasyondan kazananlar da var. Belgeselimizde bunu da ele aldık” diye konuştu.
50’SİNDEN SONRA BABA EVİNE
İzmir’deki çekimler sırasında ilginç anlar da yaşadıklarını aktaran Heeder şöyle konuştu: “Beni büyüleyen şey enflasyonun etkileriyle mücadele eden insanlarla karşılaşmaktı. Onlarla tanıştık ve hikayelerini kameraya aldık. Örneğin eşiyle birlikte işlettiği salonu fahiş kira artışları nedeniyle kapatmak zorunda kalan İzmir’deki kuaför çiftin 50 yaşından sonra kiralık evlerini de bırakıp ebeveynlerinin yanına taşınmak zorunda kalması bizleri şok etti. Sabahın erken saatlerinde bir balık yakalayıp satma umuduyla kıyıda balık tutanlardan, çöpleri karıştırarak artan yaşam maliyetleriyle mücadele eden insanlar oldukça dramatikti.”
“YABANCI DA FARKINDA”
Belgeselde enflasyonla ilgili röportaj yapılan isimlerden Ekonomist Dr. Osman Sirkeci ise, çarşı ve pazardaki rakamlar ile resmi verilerin uyuşmadığının herkesin farkında olduğunu söyledi. Belgeselde pazardaki fiyatların bir yıl önceki fiyatlarla karşılaştırılıp resim verilerdeki uyumsuzluğu dile getirdiklerini aktaran Sirkeci, yüksek enflasyonun sokak satıcılarının ve semt pazarlarının da bu süreçte önem kazandığını aktardı.
BELGESEL, YOLU DÜZELTTİRDİ
Belgesel ile kamuoyunda enflasyonun bilinirliliğinin artırılmasının yanı sıra yöneticilerin de bu konuda duyarlılığa sahip olmasının hedeflendiğini vurgulayan Sirkeci, “Örneğin Menderes’te 200’e yakın Roman vatandaşının yaşadığı mahallede onların sağlıksız ve kötü şartlarda yaşamı gündeme geldi. Bunun üzerine İzmir Büyükşehir Belediyesi Menderes Hizmet Birimi tarafından nispeten de olsa bir iyileştirme yapıldı ve 200 metrelik yola asfalt kırığı dökülerek zemin kaplaması yapıldı. Belgesel sayesinde mahalleli de altyapıya kavuşmuş oldu” ifadelerini kullandı.
‘ÖTEKİLEŞTİRİLEN’LERİ DİNLEDİLER
İzmir Seyyar Esnaf ve Sanatkarlar Meclisi Başkanı Evren Laçin de Alman ekibi kentin varoşlarında gezdirdiklerini, çöplerden geri dönüşüm malzemeleri toplayanların yanı sıra midye, mısır, kestane, çiçek, gevrek gibi ürünleri satanlar ve aileleriyle de görüştürdüklerini açıkladı. Laçin, “Ötekileştirilen bu emekçilerin de yer aldığı belgeselde, İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in verdiği katkılarla sokak emekçilerinin hayatlarının bir nebze de olsa iyileştiğini, artık zabıta seyyar satıcı geriliminin yaşanmadığını anlattık. Çekimler sırasında zaman zaman gözleri dolan Alman ekip enflasyonun insanları bir mengene gibi sıkıştırdığı dönemde seyyar satıcıların o sıkışan gruplara nefes aldırdığını gördüklerini söyledi. Biz de amacımızın zaten bu olduğunu kendilerine ilettik” dedi.
