Uluslararası Kütüphane Dernekleri Federasyonunun (IFLA) yayımladığı “Dünya Kütüphane Haritası”na göre, 2016 itibarıyla Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde yaklaşık 6 bin 300 kişiye, Türkiye’de ise 70 bin kişiye bir halk kütüphanesi düşüyor.
Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Bülent Yılmaz, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Uluslararası Kütüphane Dernekleri Federasyonunun (IFLA) yayımladığı “Dünya Kütüphane Haritası” verileri ve Türkiye’deki kütüphanelerin durumu hakkında bilgi verdi.
Yılmaz, bu tabloyla Türkiye’de modern bir halk kütüphanesi hizmeti verilmesinin mümkün olamayacağını söyledi.
Türkiye’de 2016 sonu itibarıyla Kültür ve Turizm Bakanlığına bağlı bin 137 halk kütüphanesi hizmet verirken, Türkiye ile yakın nüfuslara sahip Fransa’da 16 bin 100, İtalya’da 6 bin 42 ve Almanya’da ise 5 bin 21 halk kütüphanesi olduğunu ifade eden Yılmaz, Türkiye’den çok daha az nüfuslu Polonya’da 8 bin 50, Romanya’da 2 bin 406 ve Çekya’da 6 bin 245 halk kütüphanesi bulunduğunu aktardı.
“Halk kütüphanelerinde çalışan personel sayısı itibarıyla Türkiye, çok olumsuz bir tabloya sahip. Halk kütüphanelerinde 2017’de toplam 3 bin 490 personel, bunun da sadece 584’ü kütüphaneci olarak çalışırken, Fransa’da yaklaşık 30 bin, Almanya’da 11 bin, Polonya’da 14 bin ve İspanya’da 13 bin personel bulunuyor.” diyen Yılmaz, Türkiye’nin, halk kütüphanelerini geliştirmek için özen göstermesi gerektiğini kaydetti.
Türkiye’de 2016’da ödünç alınan kitap sayısı 9 milyon
Kütüphanelerden bir yılda ödünç alınan kitap sayılarına ilişkin AB ile Türkiye arasındaki farka işaret eden Yılmaz, bu sayının 2016’da Almanya’da yaklaşık 315, Türkiye’de ise 9 milyon olduğunu aktardı.
AB baz alındığında nüfusa göre Türkiye’de 12 bin 693 halk kütüphanesi olması gerekirken, bugün bu sayının bin 137 olduğunu söyleyen Yılmaz, “AB’de ortalama 6 bin 300 kişiye, Türkiye’de yaklaşık 70 bin kişiye bir halk kütüphanesi düşüyor. Arada 10 kat fark vardır. Bu fark oldukça büyük.” diye konuştu.
Prof. Dr. Bülent Yılmaz, kısa, orta ve uzun vadeli bir strateji ve politika belirlemek gerektiğini ifade ederek, şunları kaydetti:
“Türkiye’nin halk kütüphaneleri konusunda 10, 25 ve 50 yıllık stratejilere ve bakış açılarına ihtiyacı vardır. Günlük ve kişilere bağlı yaklaşımlar sorunları çözmez, artırır. Özellikle kütüphane ve personel sayısı en kritik sorundur. Halk kütüphaneleri içlerinde çok iyi hizmet verenlerin olmasına ve bütün iyi niyetli çabalarına karşın, bu haliyle halkın eğitim ve kültür hayatına anlamlı katkılar veremez. Böyle giderse kütüphaneler gelecekte yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalacaktır.”
