Dünya Kanser günü nedir? Dünya Kanser Günü her yıl Dünya Kanser Günü Kanser Kontrol Örgütü tarafından 4 Şubat günü dikkat çekmek ve farkındalık yaratmak adına çalışmalar yapılmaktadır.
DÜNYA KANSER GÜNÜ NEDİR?
UICC , Kanser Gününde kanser konusunda farkındalık yaratarak ve eğitim vererek önlenebilir milyonlarca ölüm vakasının önüne geçmeyi hedeflemektedir. Ayrıca hükümetleri ve bireyler kansere için harekete geçmeye davet etmektedir.
Dünya Kanser Günü ilk kez 2005 yılında Uluslararası Kanser Kontrol Örgütü (UICC) tarafından düzenlenmiştir. Aynı yıl ülkemizde de Türk Kanser Araştırma ve Savaş Kurumu Derneği tarafından başlatılmış, Dünyada ve ülkemizde kanser konusundaki en büyük kampanyalardan biri olmuştur.
YILIN SLOGANI: KARARLIYIM VE YAPACAĞIM
Uluslararası Kanser Kontrol Birliği bu yıl tema olarak “#IAmAndIWill”, “Kararlıyım ve Yapacağım” sloganını seçti. Gülten Kaptan bunun harekete geçirici bir mesaj olduğunu söylüyor. “Bu harekete geçme taahhüdü kanserin küresel etkisini azaltmada güçlü bir ilerlemeye yol açacak beklentisi ile oluşturulmuş. Kansersiz bir dünya yaratma taahhüdüne ihtiyacımız var” diyen Kaptan, kanser hastalığının tanımını şöyle yapıyor: “Kanser, vücuttaki bir grup normal hücredeki değişiklikler, tümör adı verilen bir yumru oluşturan kontrolsüz, anormal büyümeye yol açtığında ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu lösemi (kan kanseri) hariç tüm kanserler için geçerlidir. Tedavi edilmezse, tümörler büyüyebilir ve kan dolaşımı ve lenfatik sistemler yoluyla çevredeki normal dokuya veya vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Hatta sindirim, sinir ve dolaşım sistemlerini etkileyebilir veya vücut işlevini etkileyebilecek hormonları serbest bırakabilir.”
EN BÜYÜK RİSK SİGARA
Kanserin birçok nedeni var ve bunların bazıları önlenebilir. Sigara en büyük risk faktörlerinden birisi olarak görülüyor. Sigaraya ek olarak; fazla alkol tüketimi, obezite, fiziksel hareketsizlik, yetersiz ve dengesiz beslenme gibi risk faktörleri de sayılabilir. Şu anda önlenemeyen en önemli risk faktörünün yaş olduğu ve bunun da 50 yaş ve üzeri kişilerde daha fazla olduğu belirtiliyor. Prof. Dr. Gülten Kaptan, Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmalarına göre; kanseri önleme, erken teşhis ve tedavi için kaynağa uygun stratejiler uygulanarak her yıl birçok insanın hayatının kurtulabileceğini söylüyor. Kaptan değerlendirmelerini şöyle sürdürüyor: “Tütün, obezite, fiziksel hareketsizlik, enfeksiyonlar, alkol, çevre kirliliği, mesleki karsinojenler ve radyasyon gibi risk faktörlerine maruz kalmak azaltılarak tüm kanserlerin üçte birinden fazlası önlenebilir. Çevre kirliliği, mesleki karsinojenler ve radyasyon gibi diğer karsinojenlere maruziyetin azaltılması da başka kanserlerin önlenmesine yardımcı olabilir.”
“HEMŞİRELER DAHA ÇOK SORUMLULUK ÜSTLENMELİ”
Hekim ve hemşireler başta olmak üzere tüm sağlık çalışanları tüm dünya ve ülkeleri için kanser önleme ve bakımda anahtar rol oynamakta. Sağlık hizmeti sunumunun merkezinde yer alan hemşirelerin kanseri önleme ve tedavisinde önemli sorumluluklar üstlenmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Gülten Kaptan, “Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 2020’yi Florence Nightingale’nin 200. doğum yıldönümü şerefine “Hemşire ve Ebe Yılı” olarak belirledi. 2020 yılı Dünya Sağlık Örgütü için ‘evrensel sağlık” kapsamında hemşirelik ve ebelik güçlendirme bağlamında önemlidir. Bu güçlenme kanser ve diğer hastalıkların önlenme, bakım ve tedavisine büyük ölçüde katkı sağlayacaktır” diye konuşuyor. Kaptan, değerlendirme ve önerilerini şöyle sürdürüyor: “Hemşireler, yaşam süresi boyunca kanser önleme ve kontrolünde sağlık ekibinin önemli üyeleridir. Hemşireleri bu önemli role hazırlamak için tüm hemşirelere kanser önleme ve tespitinde eğitim programları başlatılmalıdır. Onkoloji hemşiresinin ana görevi kanser hastalarını denetlemek ve hemşirelik bakımını sağlamaktır. Kanserden korunma ve kontrol amacı doğrultusunda kanser insidansını ve mortalitesini azaltmak ve (kanser) kişilerin ve ailelerinin yaşam kalitesini iyileştirmek gerekir. İyi tasarlanmış bir Ulusal Kanser Kontrol Programı hazırlanması, bilgi ve uygulama arasındaki boşluğu doldurmak ve bu hedefe ulaşmak için en etkili araç olarak hemşirelerin ön plana alınması son derece önemlidir.”
