Britanya merkezli ekonomi gazetesi Financial Times, Moskova’nın bu hafta Karadeniz Tahıl Anlaşması’ndan çekilmesinin ardından, Afrika’ya tahıl tedarik etmek ve Ukrayna’yı küresel pazardan çıkarmak için bir plan üzerinde çalıştığını iddia etti.
İddiaya göre, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Katar’ın Moskova’ya ödeme yapacağı, Rusya’nın tahılını Türkiye’ye göndereceği ve Türkiye’nin de bu ürünü “ihtiyacı olan ülkelere” dağıtacağı bir ikame girişim önerdi. Moskova’nın henüz resmiyette dile getirmediği bu fikri Katar’ın ve Türkiye’nin kabul etmediği belirtildi.
Rusya’nın, Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin arabuluculuğunda yapılan ve 33 milyon ton tahılın ihraç edilmesini sağlayan Karadeniz anlaşmasından çekildiğinden bu yana Ukrayna’nın liman kentlerine yönelik şiddetli bombardımanda bulunduğu biliniyor. Ukrayna bu eylemleri “küresel güney ülkelerine gıda tedarik etme kabiliyetini yok etme girişimi” olarak tanımlamıştı.
Financial Times’ın gördüğü bir taslak belgeye dayandırdığı haberinde, teklif kapsamında Rusya’nın Türkiye’ye “tercih esasına dayalı olarak” 1 milyon tona kadar tahıl göndermesi, faturanın tamamının Katar tarafından karşılanması ve tahılın Afrika’ya gönderilmek üzere Türkiye’ye tedarik edilmesi planlanmıştı.
Gazete, Kremlin Sözcüsü Dimitri Peskov’un ve Katar’ın yorum yapmayı reddettiğini, Türkiye ve Ukrayna’nın da yorum talebine yanıt vermediğini yazdı.
Putin, geçtiğimiz günlerde Batılı ülkelerin Moskova’nın Afrika’ya ücretsiz gübre gönderme girişimlerini engellediğinden yakınmış, tahıl konusunda ise “Ülkemiz Ukrayna tahılını ticari ve karşılıksız olarak ikame edebilecek kapasitededir” ifadesini kullanmıştı.
Rus tahıl ve gübresinin tüketicisi olan Kenya Rusya’nın tahıl anlaşmasını sonlandırması üzerine yaptığı açıklamada, Rusya’nın bu hamlesinin bölgesindeki ülkeleri orantısız bir şekilde etkileyen bir “sırttan bıçaklama” olduğunu söylemişti.
Gazetenin haberinde Afrikalı yetkililere dayandırılan bilgiye göre, diğer Afrikalı liderler de tahıl konusunda Rusya’yı kınamaları ve St. Petersburg’a seyahat etmemeleri için ABD’nin baskısı altında. Bu durum, ekonomik ve güvenlik konularında Rusya ve ABD’nin yardımına ihtiyaç duyan bazı Afrika ülkeleri için bir çıkmaz yaratıyor.