Çağın yükselen sorunu şiddet…
Her canlıya yönelik yapılan vahşet dramatik sonuçlara yol açarken, özellikle sosyal mecralar bunu farklı bir boyuta taşıyor.
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun ise bu konuda sert kuralları var…
Şiddet görüntüleri RTÜK’ü harekete geçirdi
RTÜK, son dönemlerde şuurlu veya şuursuz olarak medyaya yansıyan şiddet görüntülerine dair yazılı bir açıklama yaptı.
Açıklamada, RTÜK’ün yayıncılık alanını düzenlemek ve denetmekle sorumlu olduğu belirtilerek, şu ifadelere yer verildi:
“Öğretici nitelikte olamaz”
Çalışma dayanağımız olan yasamıza göre; yayın hizmetleri, şiddeti özendirici veya benimsetici olamaz. Radyo ve televizyon yayın hizmetlerinde, çocuk ve gençlerin fiziksel, zihinsel veya ahlaki gelişimine zarar verebilecek türde içerik taşıyan programlar bunların izleyebileceği zaman dilimlerinde ve koruyucu sembol kullanılsa dahi yayınlanamaz. Suç işlemeyi, suçluyu ve suç örgütlerini övücü, suç tekniklerini öğretici nitelikte olamaz.
‘Dizi ve filmlere dikkat’
Hükümlerin bilinmesine rağmen belirlenen ilkelerin aksi yönünde yayınlar yapıldığının tespit edildiği dile getirilen açıklamada, haber bültenleri de dahil olmak üzere kuşak programları ve dizi filmlerde de şiddetin her türlüsünün ekranlarda olduğu kaydedildi.
Ayrıca açıklamada, münferit şiddet olaylarının toplumun genelinde yaşanıyormuş gibi sürekli olarak radyo ve televizyon yayınlarına taşınmasının kanuna aykırı olduğu vurgulanarak, şöyle devam edildi:
“Ne ahlakidir ne de insani”
Şiddetin olağan bir olaymış gibi gösterilmesi, bu içeriklerden çocuk ve gençlerin olumsuz etkilenerek şiddeti kabullenmesine yol açılması ve topluma benimsetilmeye çalışılması ne ahlakidir ne de insani. Bahse konu reyting beklentisiyle yapılan şiddet odaklı yayın anlayışı hiçbir basın meslek ilkesine de sığmaz. Ayrıca, yayınlardaki şiddet sarmalı tüm yayıncıların ortak imzasını taşıyan ‘Görsel-İşitsel Yayın Etik İlkelerine’ de aykırıdır.
Haber bültenlerine tepki
Söz konusu şiddet içeren kişisel olayların yayınlara taşınması sonucu mahkeme kararlarıyla da yayın yasağı çerçevesine alındığının altı çizilerek, açıklamanın devamında şöyle denildi:
İlgili mahkemelerin verdiği yayın yasakları RTÜK’ün internet sitesinde düzenli olarak yayınlanmakta ve yayıncı kuruluşlarımızın bunları anlık olarak takip etmesi zorunludur. Ancak, medya hizmet sağlayıcı kuruluşların bu hassasiyeti göstermedikleri açıkça ortadadır. Özellikle halkın bilgi alma ihtiyacını karşılaması gereken bültenlerde yoğun şiddet haberlerine yer verilmesi kabul edilebilir bir yayın politikası değildir. Sorumsuzca yapılan ve hiçbir denetime tabi olmayan sosyal medya paylaşımları üzerinden gösterilen münferit şiddet görüntülerinin herhangi bir editöryal süzgeçten geçmeden medyamızda kullanılması kabul edilemez.
“Yaptırım uygularız”
Açıklamaya şöyle son verildi:
Görsel ve işitsel medya alanını düzenleyen ve denetleyen yayıncı otoritesi olarak çağrımız, bir an evvel radyo ve televizyonlarımızın söz konusu şiddet odaklı yayıncılıktan vazgeçmeleridir. Aksi durumla gerekli raporların düzenlenerek üst kurul gündemine alınacağının ve gereğinin yapılacağının bilinmesini önemle hatırlatırız. Mahkeme yayın yasaklarına uyulmaması halinde de bu durumun bir yaptırımla sonuçlanacağının bilinmesini dikkatinize sunarız. Üst kurul yönetimi, elinde yasadan kaynaklanan yaptırım gücünü kullanmadan önce diyalog yolunu tercih etmekte ancak uyarılarımızın dikkate alınmaması durumunda ise elindeki müeyyide gücünü kullanmakta çekinmemektedir. Çocuk ve gençlerin, dezavantajlı grupların ve toplum sağlığının korunması adına ikazlarımızın dikkate alınmasını rica eder, sorumlu yayıncılarımıza şükranlarımızı sunarız.
