1,2 trilyon dolarla dünyanın en büyük varlık fonu olan Norveç Varlık Fonu’nun CEO’su Nicolai Tangen, 3 Mayıs’taki açıklamasında önlerindeki en büyük riskin stagflasyon olduğunu söyledi, fonun varlıklarının yüzde 40 değer kaybetme ihtimali bulunduğunu ekledi.
Bu durum, salt Covid-19 pandemisinin ve Ukrayna Savaşı’nın etkilerinden kaynaklanmıyor. Kaygılar da yeni değil.
Aslına bakarsanız, 21. yüzyılın ilk 20 yılı dünya ekonomisine iyi gelmedi. Finansal krizler birbirini izledi, yeniden bir “Büyük Depresyon” korkusu canlandı. 21. yüzyıl savaşlarla başladı, hala savaşlarla devam ediyor.
Küreselleşme, yeni ve bitimsiz bir süreç olarak algılanırken, finansal krizden bu yana “Bitiyor”, “Geri çevriliyor” gibi kaygılı yorumlarla anılır oldu. Dahası, depresyon korkusunun yerini, ekonomi politikalarına duyarlılığı çok zayıf bir durum olan stagflasyon (Ekonomik durgunluk ile enflasyonun aynı anda görülmesi) korkusu aldı. Sık sık “anksiyete çağı”, “belirsizlik çağı” gibi kavramlara rastlıyoruz.
Stagflasyon Nedir?
Stagflasyon, İngilizce ‘Stagnation’ yani durgunluk/daralma ve ‘Inflation’ yani enflasyon kelimelerinden türetilmiş bir ekonomik terimdir. Ekonomik hayatta hem durgunluk hem de enflasyon yaşandığı dönemlerde bu iki olgunun birbirini tetiklediğini ve büyüttüğünü anlatmakta kullanılır.
Ekonomik krizlerin başa çıkılması zor olanlarından birisi de stagflasyondur. Stagflasyonda bir yandan enflasyonla mücadele edecek bir yandan da ekonomiyi canlandıracak bir ekonomi politikası biçimlendirmek gerekir ki bu hayli zorlu bir süreçtir. Çünkü bu iki politika genelde birbiriyle çelişen politikalardır. Ekonomistlere göre bu durumda iki hedefi de tutturamayacak bir politika arayışı içine girmektense bir seçim yaparak önceliği bu iki hedeften birisine vermek daha uygun olabilir.
